MENSE RECHTEN

Sommige mensen willen iets aparts. Zo kun je een standaard smartphone kopen. Je kunt ook een smartphone kopen waarin goud en krokodillenleer verwerkt is. Niet omdat het moet.

N. had het onzalige idee opgevat om zo'n telefoon te kopen. Op een kwade dag startte de telefoon niet meer op. N. nam contact op met de fabrikant. De fabrikant kon het probleem niet op afstand verhelpen en verzocht N. de telefoon aan hem op te sturen. N. volgde de instructies van de fabrikant op en gaf de telefoon mee aan de koerier van de fabrikant. Enige dagen later nam de fabrikant contact op met N. De telefoon was aan de buitenzijde behoorlijk beschadigd, aldus de fabrikant die foto's van de schade aan N. stuurde. N. was hier niet blij mee. Hij had de telefoon onbeschadigd aan de koerier meegegegeven. Kon wel zijn, zei de fabrikant. Als N. zijn telefoon terug wilde zien, moest hij zijn creditcardgegevens maar opgeven en dan zou het in orde komen. N. deed dat.

Weer enige dagen later werd een standaardtelefoon bij N. bezorgd. Waar is mijn gouden-krokodillenleren-telefoon die vier keer zo duur is als een standaardtelefoon?, wilde N. weten. Die was 'gerecycled' aldus de fabrikant en kon niet meer terug gegeven worden.

N. legde de zaak aan mij voor. Mijn conclusie was dat als je iets in reparatie geeft je ten minste mag verwachten dat de te repareren zaak terug gegeven kan worden. Kun je dat niet dan ben je schadeplichtig op grond van tekortkoming. De fabrikant diende dus de schade van N. te vergoeden. Die schade werd begroot op het aankoopbedrag van de gouden-krokodillenleren-telefoon.

Dit lag anders volgens de fabrikant. In de algemene voorwaarden, waar N. mee akkoord was gegaan bij het geven van de reparatieopdracht, stond namelijk dat de fabrikant naar eigen inzicht een telefoon mocht vervangen als reparatie niet opportuun was. De gouden-krokodillenleren-telefoon was, eveneens op grond van die voorwaarden, nu eigendom geworden van de fabrikant. De fabrikant was niet van plan om schade te vergoeden. Hij had immers niets fout gedaan (volgens zijn eigen voorwaarden).

De zaak werd aan de rechter voorgelegd. Op de zitting had de fabrikant de gouden-krokodillenleren-telefoon, die enige dagen daarvoor wonderlijk genoeg weer was opgedoken, bij zich. De telefoon was inderdaad behoorlijk beschadigd. De fabrikant wilde de telefoon wel afgeven, maar dan moest N. op voorhand afstand doen van aansprakelijkheidsvorderingen. Het hoofdkantoor wilde dat graag zo zien. Waarom zou N. daar mee akkoord moeten gaan?, vroeg de kantonrechter. De telefoon was immers de eigendom van N. en je kunt moeilijk van een eigenaar verlangen dat hij zijn eigendom uitsluitend met mitsen en maren terug krijgt. De fabrikant wees weer op zijn voorwaarden. De kantonrechter gaf te kennen dat hij nog wel even na moest denken of een levering / eigendomsoverdracht op grond van die algemene voorwaarden geldig was.

Dan krijgt N. de telefoon niet terug, zei de fabrikant, de kantonrechter in stomme verbazing achterlatend.

De zaak werd enige tijd later, min of meer overeenkomstig de oorspronkelijke inzet bij dagvaarding, geregeld. De gouden-krokodillenleren-telefoon ligt nu vermoedelijk in het bij IE-kantoren gebruikelijke rariteitenkabinet van de advocaat die voor de fabrikant optrad.

Martijn Mense, advocaat te Haarlem